ดูแลลูกน้อยวัยทารก

การคลอดก่อนกำหนดเป็นเรื่องที่พ่อแม่ไม่ได้คาดการณ์ไว้ ถึงแม้ว่าเป็นเรื่องที่ทำให้คุณกังวลใจและอาจเป็นเรื่องที่คุณไม่เคยคาดคิดมาก่อน การคลอดก่อนกำหนดนั้นมีสาเหตุที่ซับซ้อน โชคดีที่โรงพยาบาลต่างๆในปัจจุบันนี้ มีเครื่องมือทางการแพทย์ที่พร้อมเพื่อรับกับเหตุการณ์ที่อาจไม่คาดคิดนี้

การคลอดก่อนกำหนด

ทารกที่คลอดก่อนกำหนดมีอัตราส่วนประมาณ 100 ใน 1000 ของทารกที่คลอดปกติ ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีน้ำหนักน้อยกว่า 1.5 กิโลกรัม ( 3.3 ปอนด์) การคลอดก่อนกำหนดทำให้ผิวหนังของทารกบอบบางกว่าทารกที่คลอดปกติ ซึ่งแพทย์จึงต้องนำทารกเข้าตู้อบและคุณอาจไม่สามารถนำทารกกลับบ้านได้ทันที

ทารกควรได้รับการดูแลเป็นพิเศษในช่วงเวลานี้ทั้งที่บ้านและที่โรงพยาบาล เพื่อทำให้ทารกเจริญเติบโตได้อย่างสมบูรณ์เหมือนเช่นทารกที่คลอดปกติ

เมื่อคุณคลอดก่อนกำหนด

สิ่งที่ดีที่สุดที่คุณทำได้ คือ การดูแลทารกทันทีหลังคลอดและควรใช้เวลากับลูกน้อยให้มากที่สุด ถึงแม้ว่าคุณไม่สามารถอุ้มลูกของคุณได้ในช่วงเวลานี้ แต่คุณสามารถสัมผัสลูกคุณให้มากที่สุดได้ คุณอาจรู้สึกต้องการเติมเต็มบทบาทหน้าที่ของพ่อแม่ คุณอาจมีความรู้สึกเศร้าบ้าง ถ้าคุณถูกแยกออกจากลูกในขณะที่ลูกยังอยู่ที่โรงพยาบาลแต่ว่าคุณกลับบ้านได้แล้ว

สุขภาพของทารกคลอดก่อนกำหนด

ในขณะที่ภายนอกของทารกดูเป็นปกติแต่อย่าเพิ่งไว้วางใจ ทารกที่คลอดก่อนกำหนดมักจะมีตัวเล็กแต่ว่าทารกมีสุขภาพที่แข็งแรงดี อย่างไรก็ตามอาจมีโอกาสของการเกิดโรคแทรกซ้อนได้หลังคลอด ปัญหาทั่วไป คือ ระบบการหายใจ และอาการเกี่ยวกับสมอง แม้ดูว่าเป็นปัญหาที่น่ากลัวแต่สามารถดูแลรักษาได้

ทารกคลอดก่อนกำหนดต้องการสารอาหารที่ครบถ้วน

ความต้องการสารอาหารของทารกคลอดก่อนกำหนดจะแตกต่างจากทารกที่คลอดปกติ ทารกที่คลอดก่อนกำหนดต้องการสารอาหารที่ครบถ้วน ได้แก่ โปรตีน AAและDHA วิตามินและแร่ธาตุ ทารกต้องการปริมาณแคลอรี่เพิ่มมากขึ้นด้วยเพื่อพัฒนาการด้านการเจริญเติบโต สารอาหารที่ทารกควรได้รับนี้ควรสัมพันธ์กับระบบย่อยอาหารและกระเพาะอาหารของทารกที่คลอดก่อนกำหนดด้วย

นมที่ใช้เลี้ยงทารกโดยทั่วไปจะมีสารอาหารไม่ครบถ้วนตามความต้องการของทารกเพื่อการเจริญเติบโต โชคดีที่มีนมสูตรพิเศษที่มีสารอาหารที่พัฒนามาเพื่อช่วยการเจริญเติบโตของทารกที่คลอดก่อนกำหนดโดยเฉพาะ

การดูแลทารกคลอดก่อนกำหนดที่โรงพยาบาล

ขั้นตอนแรก ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะได้รับการดูแลอย่างพิเศษทั้งในเรื่อง ระบบการหายใจ การเต้นของหัวใจ อุณหภูมิร่างกาย โดยทารกอาจต้องอยู่ในตู้อบในช่วงแรก การดูดนมอาจยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ทารกที่คลอดก่อนกำหนดอาจต้องได้รับอาหารทางสายยาง วิธีให้อาหารวิธีนี้จะนำมาใช้แทนการให้นมแม่ ถ้าทารกแข็งแรงพอก็จะได้รับการดูแลเลี้ยงดูตามปกติ และสามารถเลี้ยงด้วยนมแม่หรือนมผสมต่อไปได้

ช่วงระหว่างที่อยู่โรงพยาบาล สิ่งสำคัญ คือ การดูแลทารกเป็นพิเศษ ไม่เช่นนั้นทารกอาจจะมีโรคแทรกซ้อน ทารกที่คลอดก่อนกำหนดโดยทั่วไปสามารถให้นมได้ทั้งนมแม่และนมผสม

เมื่อทารกเริ่มดูดนมได้เอง

ช่วงอาทิตย์แรกหลังคลอด แพทย์จะดูแลทารกเป็นพิเศษ ช่วงเวลานี้ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะได้รับสารอาหารผ่านทางสายยาง

ทารกคลอดก่อนกำหนดบางคนจะตัวเล็กมาก และต้องการได้รับสารอาหารเพิ่มขึ้นในช่วง 2–3 อาทิตย์แรก ซึ่งแพทย์จะเป็นคนระบุปริมาณสารอาหารตามความต้องการของทารกแต่ละคน

ทารกที่คลอดก่อนกำหนดอาจไม่สามารถดูดนมแม่ได้อย่างปกติสมบูรณ์ ทารกอาจได้รับสารอาหารผ่านท่อที่ใส่ทางจมูกหรือทางหน้าท้อง แต่ทารกยังคงมีการขับถ่ายที่เป็นปกติ

วิธีการจะเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

ผู้เชี่ยวชาญส่วนมากแนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่กับทารกที่คลอดก่อนกำหนดเหมือนกับทารกที่คลอดปกติ น้ำนมแม่ที่ไหลออกมาจะอุดมไปด้วยสารอาหารที่เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน และนมแม่ยังอุดมไปด้วยสารอาหาร AA และ DHA ที่เป็นกรดไขมันสำคัญ 2 ชนิดที่ช่วยพัฒนาสมอง อารมณ์ และการมองเห็น

นมแม่ช่วยให้ทารกได้รับสารอาหารที่ดี ครบถ้วน และยังช่วยส่งเสริมพัฒนาการของระบบประสาท นมแม่มีสารอาหารที่เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ช่วยป้องกันการติดเชื้อโรค

นมแม่มีประโยชน์ มีปริมาณของโปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส และสารอาหารอื่นๆ ตามความต้องการเพื่อพัฒนาการเจริญเติบโตของทารก

คุณประโยชน์ของน้ำนมแม่

นมแม่ มีสารอาหารที่อุดมไปด้วย โปรตีน คาร์โบไฮเดรต วิตามินและแร่ธาตุ เพื่อให้ทารกคลอดก่อนกำหนดได้รับสารอาหารที่ครบถ้วนเพียงพอต่อการเจริญเติบโต

จากการศึกษาพบว่า น้ำนมแม่ที่ไหลมาในช่วงแรกจะช่วยให้ทารกคลอดก่อนกำหนดมีน้ำหนัก ส่วนสูง และขนาดศีรษะพัฒนาขึ้นตามเกณฑ์มาตรฐาน

นมสำหรับทารกคลอดก่อนกำหนด

การใช้นมสูตรสำหรับทารกคลอดก่อนกำหนดร่วมกับนมแม่นั้น คุณอาจต้องบีบน้ำนมผ่านเครื่องปั๊มนม แพทย์จะช่วยแนะนำในเรื่องการเก็บรักษาน้ำนม นมแม่อาจจะถูกผสมกับนมสูตรพิเศษ โดยใช้ภาชนะบรรจุที่ผ่านการฆ่าเชื้อแล้ว หลังจากจึงนำไปป้อนให้ทารก ถึงแม้ว่าคุณจะยังไม่สามารถเลี้ยงลูกเองในช่วงนี้ แต่ว่าคุณควรมีความรู้เกี่ยวกับการเลี้ยงดูทารกที่คลอดก่อนกำหนดไว้ด้วย

ระยะเวลาในการใช้นมสูตรพิเศษ สำหรับทารกคลอดก่อนกำหนด

โดยทั่วไปทารกคลอดก่อนกำหนดที่ถูกเลี้ยงด้วยนมสูตรพิเศษนั้น จะใช้นมสูตรพิเศษนี้จนกระทั่งทารกมีน้ำหนักประมาณ 2.5 กิโลกรัม (5.5 ปอนด์) โดยเมื่อคุณออกจากโรงพยาบาล เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลจะช่วยแนะนำคุณเกี่ยวกับวิธีการให้นมสำหรับทารก

ทำอย่างไรถ้าไม่สามารถเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

นมสำหรับทารกที่มีน้ำหนักแรกคลอดน้อย ได้ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อให้เหมาะสำหรับทารกที่คลอดก่อนกำหนด ซึ่งจะมีการเพิ่มสารอาหาร โปรตีน วิตามินและแร่ธาตุ มากกว่านมสูตรธรรมดา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ไขมัน และคาร์โบไฮเดรต นมสูตรสำหรับทารกที่มีน้ำหนักแรกคลอดน้อย จะมีสารอาหาร AA และ DHA ที่เป็นกรดไขมันจำเป็น 2 ชนิดที่ทารกคลอดก่อนกำหนดต้องการ เพื่อพัฒนาการด้านความคิด สมอง และการมองเห็น

ระยะเวลาที่ทารกต้องการนมสำหรับทารกที่มีน้ำหนักแรกคลอดน้อย คือ ต้องให้จนกระทั่งทารกมีน้ำหนัก 2.5 กิโลกรัม ( 5.5 ปอนด์) เมื่อทารกมีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติแล้ว นมผสมสูตรมาตรฐานทั่วไปสามารถนำใช้เลี้ยงทารกได้ คุณควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เกี่ยวกับสารอาหารที่ทารกต้องการ

การดูแลทารกที่คลอดก่อนกำหนด

ทารกคลอดก่อนกำหนด ต้องการดูแลในขั้นพื้นฐานเช่นเดียวกันกับทารกปกติทั่วไป แต่อาจจะมีการเลี้ยงดูในบางอย่างที่อาจจะแตกต่างกันบ้าง เช่น การใช้นมสูตรพิเศษที่ช่วยให้ทารกมีการเพิ่มน้ำหนักตัวที่เร็วขึ้น ทารกคลอดก่อนกำหนดบางคนเกิดมาพร้อมปัญหาเกี่ยวกับปอด ทำให้ต้องได้รับออกซิเจนเพิ่มเติมที่บ้าน สำหรับเด็กที่คลอดก่อนกำหนดบางคนอาจพบการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ แพทย์จะบอกให้คุณทราบถึงขั้นตอนการดูแลทารกให้มีสุขภาพที่ดีและแข็งแรง

พัฒนาการของทารกที่คลอดก่อนกำหนด

สิ่งสำคัญที่สุดของทารกคลอดก่อนกำหนด คือ พัฒนาการที่ล่าช้ากว่าแต่เพียงแค่ช่วงแรก หลังจากนั้นทุกอย่างก็จะกลับสู่ภาวะปกติ ทารกอาจจะเริ่มนั่ง คลาน และเดินได้ช้ากว่าทารกที่คลอดปกติ ซึ่งปกติทารกที่คลอดก่อนกำหนด 2 เดือนจะเริ่มเดินได้ตอนอายุ 14 เดือน ซึ่งอาจช้ากว่าทารกที่คลอดปกติที่จะเริ่มเดินตอนอายุ 12 เดือน เป็นต้น

80% ของทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีพัฒนาการเหมือนทารกปกติเมื่ออายุได้ 2 ขวบ

ช่วงวัยแรกเกิดถึงช่วงวัยหัดเดิน

ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะมีลักษณะตัวที่เล็กและอ่อนแอกว่าทารกที่คลอดปกติ คุณอย่ารู้สึกท้อแท้เพราะว่าช่วงขวบปีที่ 2 ทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะเจริญเติบโตได้เท่ากับทารกที่อยู่ในช่วงวัยเดียวกัน ทารกที่ตัวเล็กจะวิ่งเล่นกระโดดได้ตามปกติ

หากคุณมีข้อสงสัยเกี่ยวกับทารกคลอดก่อนกำหนด คุณควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ